پژوهشکده
مطالعات بنیادین علم و فناوری

ژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری با همکاری انجمن علمی دانشجویی روانشناسی در دانشگاه شهید بهشتی برگزار می کند:

سلسله نشست های روانشناسی اخلاق
وظیفه گرایی و ناخرسندی هایش

سخنران: دکتر امید کریم زاده

زمان: شنبه ها 11 و 18 اسفند 97
ساعت 16 -18

محل برگزاری: پژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری- سالن کنفرانس

چكيده

آيا پژوهش هاي تجربي برآمده از رشته هايي مانند روانشناسي، علوم اعصاب يا علوم شناختي مي تواند بر مسايل ديرپاي مطرح در فلسفه ي اخلاق نوري بيفكند يا ميان نظريه هاي اخلاقي رقيب داروي كند؟ اين پرسش و برخي پرسش هاي مشابه - كه علي الاصول پرسش هايي در حوزه ي روانشناسي اخلاق به شمار مي آيند - در دهه ي اخير توجه برخي از پژوهشگران فلسفه، روان شناسي و علوم شناختي را به خود جلب كرده است. از جمله ي اين موارد مي توان به پژوهش جاشوا گرين و همكارانش Joshua Greene et al در دپارتمان روانشناسي دانشگاه هاروارد اشاره كرد. گرين و همكارانش با استفاده از فناوري fMRI نشان داده اند هنگامي كه افراد داوريهاي اخلاقي شان را بر اساس نظريه ي وظيفه گرايي Deontological Moral Theory انجام مي دهند بخش هايي از مغز كه معمولاً با پروسه هاي عاطفي emotional متناظرند بيشتر فعال مي شوند در حاليكه هنگامي كه داوري هاي اخلاقي شان را بر اساس نظريه ي پيامدگرايي Consequentialism انجام مي دهند بخش هايي از مغز كه معمولاً با پروسه هاي شناختي cognitive متناظرند بيشتر فعال مي شوند. گرين و همكارانش از اين مشاهده ي تجربي نتيجه مي گيرند كه نظريه هاي اخلاقي نتيجه گرا بايد به نظريه هاي اخلاقي وظيفه گرا ترجيح داده شوند. اين نتيجه ي هنجاري به معناي داوري ميان دو نظريه ي اخلاقي رقيب است و اگر پذيرفتنى باشد نتيجه ي فلسفي مهمي به شمار مي آيد. در اين سخنراني ها پس از شرح دقيق پژوهش هاي تجربي گرين و همكارانش نتيجه گيري فلسفي آنها نقد مي شود و اشكالات روش شناختي آن مورد بحث قرار مي گيرد. اين نقدها و بحث ها مي تواند در ساير مواردي كه پژوهش هاي تجربي براي اخذ نتايج فلسفي به كار گرفته شده اند نيز روشنگر و راهگشا باشد.